ฉบับที่..4.. ปีที่.. 2 .. วันที่.. 1.. เดือน .. สิงหาคม ..พ.ศ.. ..2547
เตือนการระบาดโรคไหม้ข้าว
สถานการณ์การระบาดของโรคไหม้ข้าวระยะกล้า อันเนื่องมาจากฝนตกชุก สภาพอากาศร้อน อุณหภูมิสูง ประมาณ 25-28 องศาเซลเซียส แล้วเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ถึง 30 องศาเซลเซียส ในฤดูนาปี ซึ่งมีการปลูกข้าวนาปรังแล้วปักดำนาปีติดต่อกัน ปัจจัยที่ทำให้เกิดการระบาดของโรคไหม้ข้าว ปลูกข้าวพันธุ์อ่อนแอ ข้าวนาหว่านที่ใช้เมล็ดพันธุ์ต่อไร่สูง และมีสภาพอากาศแห้งแล้งตอนกลางวัน แล้วมีฝนตกกลางคืน มีความชื้นจัดในเวลากลางคืน ทำให้เกิดการระบาดของโรคข้าวไหม้รุนแรงขึ้นตามลำดับ
สถานการณ์ในขณะนี้มีการระบาดโรคไหม้บ้างแล้ว ในเขต ต.หินโงม, ต.สีกาย อ.เมือง จ.หนองคาย ประมาณ 204 ไร่ ซึ่งข้าวอยู่ในระยะแตกกอ และในเขต อ.เมือง จ.ขอนแก่น ในพื้นที่เขตชลประทาน นาหว่าน และใช้ปุ๋ยเคมีอัตราสูง หลังจากมีเพลี้ยไฟระบาดแล้ว มีการใส่ปุ๋ยเคมีเสริมช่วงมีฝนตก จะเป็นส่วนช่วยให้เกิดการระบาดมากขึ้นตามลำดับ
เกิดจากเชื้อราสาเหตุ Pyricularia oryzae cav
ลักษณะการระบาด
ระยะกล้า เริ่มที่ใบมีแผลจุดสีน้ำตาล ลักษณะคล้ายรูปตา มีสีเทาอยู่ตรงกลางแผลมีขนาดแตกต่างกันไป ความกว้างระหว่าง 2-5 มิลลิเมตร และความยาวประมาณ 15-20 มิลลิเมตร แผลจะลุกลามมากขึ้นตามสภาพความรุนแรง ใบจุดแห้งไหม้ ฟุบตายคล้ายไฟไหม้
  ระยะแตกกอ อาการพบที่ใบต่อลงมากาบใบ ข้อต่อของใบและข้อต่อของลำต้น จะมีขนาดแผลใหญ่กว่าระยะกล้า ลักษณะแผลช้ำ สีน้ำตาลดำ ใบมักหลุดจากกาบใบเสมอ
  ระยะคอรวง ถ้าข้าวเพิ่งจะเริ่มให้รวง ระยะน้ำนม ข้าวจะถูกทำลายข้าวจะเมล็ดลีบหมด จะพบรอยแผลช้ำสีน้ำตาลที่คอรวง ทำให้เปราะหักพับง่าย รวงข้าวร่วงหล่นเสียหาย
การป้องกันกำจัดโรคไหม้ข้าว
1. ปีที่แล้วมีการระบาดโรคไหม้ข้าวในแปลงนาบริเวณใกล้เคียงหรือไม่ เป็นแปลงนาที่ปลูกข้าวนาปรังติดต่อกับนาปี ควรเลือกพันธุ์ข้าวต้านทานโรคไหม้ และมีการคลุกเมล็ดพันธุ์ด้วยสารเคมีก่อนหว่าน เช่น กข.7, สุพรรณบุรี 60, สุพรรณบุรี 90, หางยี 71 และเหมยนอง
2. เกษตรกรหมั่นสำรวจตรวจแปลงนาอย่างสม่ำเสมอโดยดูใบข้าวมีจุดบนใบข้าวในระยะกล้า และระยะแตกกอ เป็นรอยช้ำสีน้ำตาลที่ข้อต่อของใบ เปลี่ยนสีเทา ให้เตรียมการเฝ้าระวังต่อไป
3. ให้งดการใส่ปุ๋ยไนโตรเจน เพราะจะทำให้เกิดการระบาดของโรคไหม้มากขึ้น ข้าวจะอ่อนแอต่อโรคไหม้หากได้รับปุ๋ยมากเกินไป
4. ในช่วงกำลังจะมีการปักดำควรปักดำประมาณห่าง 15x15 ซม. หรือ 20x20 ซม. และการหว่านข้าวห่างพอดี เพื่อระบายลมไม่อับลม มีร่องแบ่งเป็นแปลงเล็ก ๆ ยาวตามทิศทางลม จะช่วยหลีกเลี่ยงให้เกิดโรคข้างได้ทางหนึ่ง
5. เมื่อพบการเกิดโรคไหม้ถึงระดับ 5% ของจุดสำรวจจาก 10 จุดสำรวจของแปลงนา จึงสมควรใช้สารเคมีป้องกันเชื้อราฉีดพ่นมี บีม, ฮีโนซาน, เบนเลท, คาซูมิน, คาเบนตาซิม ให้อ่านฉลากข้างขวดก่อนใช้ทุกครั้ง อยู่เหนือลม ฉีดพ่นวันที่ไม่มีฝนตกตอนเย็น
6. หากท่านสงสัยโปรดติดต่อสอบถาม ศูนย์บริหารศัตรูพืช จังหวัดขอนแก่น หรือศูนย์บริการถ่ายทอดเทคโนโลยีประจำตำบล และสำนักงานเกษตรอำเภอ จังหวัดใกล้บ้านท่านดำเนินการช่วยเหลือต่อไป

 

 
ที่มา 1. สมคิด ดิสถาพร ชาวนาปราบโรคข้าว 2532
2. ดารา เจตนะจิตร และคณะ คู่มือโรคข้าว กรมวิชาการเกษตร สมาคมนักโรคพืชแห่งประเทศไทย 2545

กลับหน้ารวมข่าว