ไส้เดือนฝอย
  ชื่อวิทยาศาสตร์ : Steinernema siamkayai
วงศ์ (Family) : Heterorhabditidae
  ความสำคัญ
  ไส้เดือนฝอยกำจัดแมลงเป็นชีวภัณฑ์ที่มีศักยภาพในการกำจัดแมลงศัตรูพืชได้หลายชนิด โดยทำให้แมลงตายลงไปภายใน 48 ชั่วโมง มีความปลอดภัยต่อมนุษย์ พืช สัตว์ และสิ่งแวดล้อม Steinernema siamkayai มีคุณสมบัติทนร้อนโดยทนต่ออุณหภูมิได้ 35 ซ° ไส้เดือนฝอยทำให้แมลงตายโดยไส้เดือนฝอยจะมีเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เลือดแมลงเป็นพิษ หนอนที่ตาย จะมีลำตัวสีดำไม่เละ เราสามารถใช้ไส้เดือนฝอยกับหนอนกระทู้หอม หนอนกระทู้ผัก หนอนเจาะสมอฝ้าย หนอนเจาะดอกมะลิ ด้วงหมัดกระโดด หนอนด้วงกินรากสตรอเบอรี่ เพลี้ยอ่อน และหนอนในถุงเห็ด รวมทั้งสามารถฆ่าปลวกและแมลงสาบซึ่งเป็นแมลงในเคหะสถานได้อีกด้วย
   
  รูปร่างและลักษณะการเจริญเติบโต
  ไส้เดือนฝอยสายพันธุ์ไทยมีการเจริญเติบโต 3 ระยะ คือ ระยะไข่ ระยะตัวอ่อน และตัวเต็มวัย ลอกคราบในช่วงเป็นตัวอ่อน 4 ครั้ง ประกอบด้วยตัวอ่อนระยะที่ 1  2  3  และ 4 และเจริญเป็นตัวเต็มวัย ตัวผู้-ตัวเมีย  โดยตัวผู้จะเล็กกว่าตัวเมีย 3 เท่า ตัวเมีย 1 ตัว สามารถให้ลูกได้ 800 – 1,000 ตัว ไข่จะฟักเป็นตัวอ่อนภายในตัวแม่ ต่อจากนั้นตัวแม่จะตายในที่สุด
 
   
  การเข้าทำลายศัตรูพืช
  ไส้เดือนฝอยจะสามารถเข้าทำลายแมลงได้ทั้งระยะตัวหนอนและตัวเต็มวัยของแมลง ผ่านทางช่องเปิดปากหรือรูทวาร แล้วเคลื่อนที่ไปยังช่องว่างในตัวแมลง ซึ่งมีน้ำเลือดและปลดปล่อยแบคทีเรียออกมาและสร้างสารพิษ ทำให้แมลงเกิดอาการเลือดเป็นพิษและตายลง ไส้เดือนฝอยจะเติบโต ขยายพันธุ์อยู่ในตัวแมลง จนแมลงเหลือแต่ซาก ไส้เดือนฝอยตัวอ่อนในระยะที่ 3 ซึ่งเป็นระยะที่ทนทานต่อสภาพแวดล้อมจะเคลื่อนที่ออกมานอกซากแมลงและรอที่จะเข้าสู่แมลงตัวใหม่ต่อไป
 
   
  วิธีการนำไปใช้ควบคุมศัตรูพืช
  1.ขยำฟองน้ำที่มีไส้เดือนฝอยในน้ำเปล่าเพื่อให้ไส้เดือนฝอยออกมาโดยผสมซันไลต์เล็กน้อยเพื่อให้ไส้เดือนฝอยออกมาจาก
ฟองน้ำได้ง่ายขึ้น
2.ล้างฟองน้ำที่ขยำแล้วด้วยน้ำเปล่าอีก 2 น้ำเพื่อให้ไส้เดือนฝอยออกมาให้หมด
3.เทน้ำล้างไส้เดือนฝอยทั้งหมดรวมกันแล้วนำไปฉีดพ่นกำจัดศัตรูพืช
 
   
  อัตราการใช้
 
ชนิดศัตรูพืช อัตราการใช้ ข้อแนะนำ
หนอนกระทู้ผัก,หนอนกระทู้หอม,หนอนใยผัก 50-60 ล้านตัว/น้ำ 20 ลิตร พ่นทุก 5 วัน
หนอนด้วงหมัดผัก 150-200 ล้านตัว/น้ำ 20 ลิตร ใช้ก่อนปลูกหรือพ่นทุก 5 วัน
หนอนกินใต้เปลือกลองกอง 5 ล้านตัว/น้ำ 2 ลิตร/ต้น พ่นทุก 10 วัน
จอมปลวก 5 ล้านตัว/น้ำ 2 ลิตร/จอม ทะลายจอม บัวรดทุก 3 วัน
ปลวกทำลายเนื้อไม้ในอาคาร 5 ล้านตัว/น้ำ 500 ซีซี พ่นเมื่อพบตัวปลวก
  เอกสารประกอบการเรียบเรียง
  นุชนารถ ตั้งจิตสมคิด .2552.เอกสารประกอบการฝึกอบรม การเพาะเลี้ยงไส้เดือยฝอยกำจัดแมลงอย่างง่าย. สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช .กรมวิชาการเกษตร